فصل 1: نگرش علمی و علوم زیستی

فعالیت ص 2:

1- در این فعالیت به محدودیت های حواس نسبت به بعضی محرکها اشاره خواهد شد، منظور از خطای حواس آنست که دستگاه عصبی ما، تحریکات را گاه به گونه ای غیر از آنچه هستند تفسیر می کند.

خطاهای بینایی: کوچکتر دیده شدن اشیای دور نسبت به اشیای هم اندازه آنها که نزدیکتر هستند. نزدیکتر شدن خطوط موازی به یکدیگر، به نسبت دور شدن از چشم بیننده، سراب هم نمونه معروفی از خطای بینایی است.

خطای شنوایی: مانند شنیده شدن صداهای غیر واقعی مثلاً سوت زدن گوش.

خطای لامسه: مانند آنچه در آزمایش معروف تمیز بین دو نقطه احساس می شود و با قراردادن دو انگشت دو دست یکی در آب سرد و دیگری گرم و قرار دادن آن دو به طور همزمان در آب ولرم در این حالت دو نوع احساس متفاوت از آب ولرم ایجاد خواهد شد.

خطای بویایی: مانند سازش حس بویایی هنگامی که ماده ای بودار در محیط پراکنده شده باشد وپس از مدتی در محیط دیگر بوی آن را احساس نمی کنیم.

خطای چشایی: مانند احساس مزه تلخ، پس از تزریق بعضی داروها به درون خون.

2- روش علمی برای غلبه بر همین محدودیت است.

3- آدمی با ساختن دستگاههایی که این امواج را به امواج قابل حس برای ما تبدیل می کنند، کوشیده است تا این نقص را برطرف کند. 

فعالیت ص 5:

1- پیشرفت، توسعه و تکامل علمی و گسترش فرهنگ و علوم در جامعه و افزایش منزلت آنها، پیشرفت
روش ها و ابزارهای علمی.

علم محصول ذهن آدمی و در نتیجه خطا پذیر است. بنابراین یکی از اصول علمی، شک کردن در
نظریه هاست. بسیاری از کارهای موفق علمی، ابطال یک نظریه علمی بوده است.

3- اگر چه مراحل روش علمی، بیشتر قدم به قدم پیموده می شود، اما گاه دانشمندی بدون انجام مرحله ای به مرحله پس از آن می رسد. مهمترین مراحل روش علمی تعریف مسأله، مشاهده و تفسیر است.

4- تعریف مسأله: آیا واقعاً ممکن است مگسی از گوشت فاسد خودبه خود به وجود آید.

جمع آوری اطلاعات: اطلاع ردی از نظر پیدایش خود به خودی (نظر دانشمندان قبل از خود) و نیز نحوه تولید مثل مگس.

فرضیه سازی: نوزادان کرمی شکل از ذرات ریزی که مگس ها روی گوشت فاسد بر جای می گذارند به وجود می آیند.

آزمایش فرضیه: ردی مقداری گوشت را در ظرف روباز و مقداری دیگر را در ظرف در بسته قرار دارد.

ثبت یافته ها: درون گوشتی که در ظرف شیشه ای روباز وجود داشت، نوزادان کرمی شکل مگس ظاهر شدند اما درون ظرف در بسته، نوزاد مگس پیدا نشد. 

تفسیر یافته ها و نتیجه گیری:

مگس ها خود به خود از گوشت گندیده به وجود نمی آیند بلکه هر مگس حاصل تخم گذاری مگسی دیگر است.

انتشار گزارش: نوشتن حاصل کار خود در یک کتاب.

5- قرار دادن مقداری گوشت در ظرف روباز و مقداری دیگر د ظرف در بسته و بار دیگر قرار دادن مقداری گوشت در روی خاک و مقداری دیگر در زیر خاک. 

پرسش و تحقیق ص 8

1- کارهای علمی لویی پاستور از معروفترین کارهای علمی هستند و درباره آنها در کتابهای فراوان مطالب بسیاری می توان یافت. در واقع نخستین ضربه را بر تفکر پیدایش خود به خودی موجودات زنده فرانچسکو ردی وارد کرد. اما پاستور با ابداع ظرف های گردن قویی خود توانست این نظریه را به کلی ریشه کن کند. ظرف های معروف پاستور دهانه باز داشتند با مجرایی s شکل هوا از طریق دهانه باز این ظرف وارد می شد اما چون گردن این ظرف بسیار باریک بود بنابراین میکروب های هوا در این مجرا باقی می ماندند و به ماده غذایی درون آن نمی رسیدند پس نتوانستند ماده غذایی درون ظرف را فاسد کنند به عبارت بهتر هیچ موجود زنده ای از ماده غذایی درون ظرف به وجود نیامد. پس نظریه خلق الساعه باطل شد.

خیر- روش علمی فقط برای موضوعهایی کاربرد دارد که بتوان آنها را در آزمایشگاه یا در طبیعت، مشاهده، اندازه گیری یا آزمایش کرد.

3- می توان دو گروه گاو شیرده را که از نظر نژاد، سن یکسان باشند در شراط محیطی کاملاً مشابه نگهداری کرد (مثلاً نوع تغذیه، محل نگهداری، دما، رطوبت و ...) فقط برای یک گروه در مدت های مشخص موسیقی پخش کنیم در حالی که گروه شاهد این موسیقی را ندارد. آنگاه پس از ثبت نتایج به تفسیر آنها می پردازیم.

4- این کار برای تفسیر و تجزیه و تحلیل نتایج لازم است. در صورتی که چند عامل در محیط تغییر می کند نتیجه گیری از آزمایش بسیار مشکل می شود.  

فصل 2 ساختار سلول:

فعالیت ص 12

1- برای کنترل آزمایش چغندر را می شوییم. زیرا در غیر این صورت ممکن است تصور کنیم که ماده رنگی مربوط به آلودگی های روی سطح آن، سلول های پاره شده بوده است.

2- همراه با قطعه قطعه شدن چغندر واکوئل های بعضی سلول ها پاره می شوند و مقداری رنگ به خارج تراوش می کند.

3- این دما را خودتان در آزمایش به دست آورید.

4- سلول ها کشته می شوند. غشای پیرامون سلول  و نیز غشای واکوئل خواص زنده خود را از دست می دهند و مواد درون آنها خارج می شود.

5- بسیاری از ویتامین ها و مواد غذایی موجود در سبزی ها، پس از کشته شدن سلول ها، از آنها خارج می شوند و در آب حل می شوند.

فعالیت ص 14:

کروموزم ها از نظر طول و نیز از نظر محل قرار گرفتن سانترومر متفاوت اند. در این سلول، کروموزم ها دو به دو مشابه اند. 

فعالیت ص 18:

1- امروزه مواد شیمیایی سرطان زا به مقدار بیشتری مورد استفاده قرار می گیرند علاوه بر آن پرتوهای سرطان زا نیز امروزه بسیار بیشتر از هشتاد سال در محیط زیست ما وجود دارند.

2- الف – سرطان در صورت تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان است. ب- خیر، این کار برای پیشگیری است. 

پرسش و تحقیق ص 18:

1- الف) ریزترین: باکتری کروی، درشت ترین سلول درون برگ و باید با استفاده از مقیاس پایین هر سلول اندازه هر سلول را به دست آورد.

ب) سلول پوشاننده سقف دهان در حدود 6 میکرون و باکتری میله ای در حدود 4 میکرون. سلول پوشاننده سقف دهان 6 برابر یک باکتری میله ای قطر دارد.

ج) هر سانتی متر ده میلی متر و در نتیجه 1000 x 10 میکرون است.

2- الف) میتوکندری      ب) غشای سلول            ج) کلروپلاست                 د) کروموزوم                     هـ) مولکلو های موجود در سطح غشای سلول 

  4- در سلول های ماهیچه ای میتوکندری در سلول سبز رنگ موجود در گیاه کلروپلاست در سلول ترشح کننده شیره معده: دستگاه گلژی.

5- مراجعه شود به موارد 1 تا 3 صفحه 10 کتاب.

6- چون پروتئین هایی را می سازند که برای انتقال به شبکه آندوپلاسمی می دهند.

7- مراجعه شود به ص17.

8- مراجعه شود به توضیح شکل 105، ص 16.

9- شبکه ای از رشته ها و لوله های پروتئینی متصل به هم. 

فصل 3 ساختار شیمیایی:

فعالیت ص 22:

1- تفاوت: منوساکاریدها از یک واحد سازنده، دی ساکارید ها از دو واحد سازنده و پلی ساکاریدها از چند واحد سازنده تشکیل شده اند. شباهت: واحد سازنده هر سه یکی است. (مشابه می باشد.)

2- تفاوت: مولکول های گلیکوژن و نشاسته منشعب اما مولکول سلولز بدون انشعاب است.

شباهت: هر سه نوع مولکول پلی ساکارید از واحدهای کوچکی به نام مونوساکارید شاخته شده اند. 

فعالیت پایینی ص 22:

محلول نشاسته با معرف لوگول رنگ آبی تیره در می آید. برای تشخیص نشاسته در سیب زمینی، از سطح مقطع چند تراشه جدا می کنیم و در لوله آزمایش می ریزیم و به راهی که برای شناسایی نشاسته عمل کردیم اقدام می کنیم حتی می توان روی قسمتی از سیب زمینی پوست گرفته نیز یک قطره لوگول افزود و وجود نشاسته را تحقیق کرد. برای جستجوی نشاسته در سیب  درختی نیز مقدار سیب درختی پوست گرفته را له می کنیم و در لوله آزمایش می ریزیم به آن آب اضافه می کنیم و در لوله آزمایش می ریزیم به آن آب اضافه می کنیم و با معرف لوگول به شناسایی می پردازیم.

 فعالیت پایین ص 24:

1- در دمای 5/42 درجه سانتی گراد فعالیت آنزیم حداکثر و در دمای صفر و 60 حداقل است. (البته باید منحنی را از دو طرف امتداد داد.)

2- زیرا دمای بالا آنزیم را منعقد می کند و در نتیجه خاصیت حیاتی آنها از دست می رود.

3- دمای بالا در حالت تب ممکن است به آنزیم ها آسیب برساند و به همین دلیل مضر است. 

ص 25 پرسش و تحقیق

1- به ترتیب گلوکز، پروتئین و اسید چرب + گلیسرول

2- دو مونوساکارید

3- جایگاه فعالی به گونه ای است که مواد خاصی می توانند به آن متصل شوند و تحت تأثیر آنزیم قرار گیرند.

4- دانش آموزان خواص آب را تحقیق کنند و به کلاس ارائه دهند آب به هر حال حلال خوبی است. باعث
می شود که جانداران در مقابل تغییرات شدید دمای بیرون مقاومت کنند آب به خاطر داشتن خاصیت چسبندگی و پیوستگی مولکولها می توانند در لوله های باریک درون گیاه (آوندهای چوبی) صعود کنند.

5- در رابطه با زیست شناسی بعضی از دانشمندان گفته اند که حیات مجموعه ای از واکنش های شیمیایی است که فقط در محیط آب امکان پذیرند و بدون آب فرآیند های زیستی انجام نمی شوند.

6- ساکارز و نشاسته هر دو هیدارت کربن هستند.

7- به علت نقش های عمده ای که در بدن دارند این نقش ها در صفحه 23 کتاب بیان شده است. 

فعالیت بالای ص 24:

پروتئین های شیر در محیط اسیدی (سرکه یا آبلیمو) به یکدیگر می چسبند (منعقد می شوند) در حالیکه گرما اثری بر روی پروتئین های شیر ندارد- در حالیکه گرما باعث به هم چسبیدن پروتئین های محلول در سفیده تخم مرغ به یکدیگر می شوند (منعقد می شوند) در حالیکه محیط اسیدی (سرکه یا آبلیمو) تأثیر قابل توجهی بر روی پروتئین های سفیده تخم مرغ ندارد (کمی پروتئین ها را به هم می چسبانند این چسبیدن در حد پروتئین های شیر نیست) نتیجه می گیریم با وجودی که هر دو پروتئین محلول هستند اما از نظر خواص با یکدیگر متفاوتند. 

فصل 4: تولید کنندگی

فعالیت ص 27

الف) تفسیر نمودار: هرچه میزان CO2 افزایش می یابد (از صفر تا 14/0) شدت فتوسنتز نیزافزایش می یابد. اما میزان CO2 از 14/0 که بیشتر می شود شدت فتوسنتز افزایش نمی یابد به عبارت بهتر ثابت است.

ب) با توجه به نمودار، وقتی به CO2 هوا 03/0 درصد باشد، شدت فتوسنتز در حدود 25 خواهد بود.

ج) در هر آزمایش تنها یک متغیر در نظر گرفته می شود، اگر چندین عامل با هم تغییر داده شوند تفسیر نتیجه آزمایش بسیار مشکل است.

د) با توجه به نمودار افزایش غلظت CO2 هوا تا میزان 14/0 درصد باعث افزایش غلظت CO2 هوا تا میزان 1/0 درصد باعث افزایش تولید کنندگی می شود.

2. الف) در حدود 35 درجه.

ب)  زیرا دمای زیاد باعث اختلال در کار آنزیمهای غشای سلولی می شود (فصل اول)

ج) عواملی که در گیاه وجود دارد سطح برگ مقدار کلروفیل، وضعیت روزنه ها (باز یا بسته بودن) تعداد
روزنه ها (واحد سطح) وجود آنزیم های لازم و عواملی که از محیط بر گیاه اثر می گذارند مانند: میزان نور، گرما، CO2

 ص 29 فعالیت:

1- مرگ بعضی گیاهان سبزینه دار، به دلیل آن که رنگیزه های دیگر به مقدار بیشتر حضور دارند به رنگ های دیگر دیده می شود، بنابراین چون کلروفیل دارند فتنوسنتز نیز انجام می دهند.

2- سیب زمین های سبزرنگ در محیطی نگه داری شده اند که نور حضور داشته است.

 فعالیت ص30:

الف) چون مقدار نسبی کلروفیل آنها کمتر است.

ب) چون اکسیژن و غذا تولید می کنند.

ج) چون لازم است حداکثر نو را جذب کنند. این ویژگی های هماهنگی ساختار و کار را در اندام های موجوادت زنده نشان می دهد.

فعالیت ص 31:

الف) مطابق شکل ص 31 دو ظرف آماده نموده هر دو را یک محیط مثلاً آزمایشگاه با کمی فاصله از یکدیگر قرار می دهیم (بهتر است آزمایشگاه کمی تاریک باشد) سپس بر بالای سر یکی از ظرف ها یک چراغ مطالعه روشن قرار می دهیم پس از گذشت چند ساعت تعداد حباب های آزاد شده در هر ظرف را در واحد زمان مثلاً 1 دقیقه شمارش می کنیم مطمئناً ظرفی را که چراغ مطالعه روشن در کنارش بوده حباب های بیشتری آزاد می کند که نشان دهنده فتوسنتز بیشتر می باشد.

ب) دقیقاً مطابق با بخش الف دو ظرف یکسان تهیه نموده فقط یکی را در کنار بخاری و دیگری را در جای سردتر (ولی در همان مکان) قرار می دهیم باز از روی شمارش تعداد حباب های آزاد شده اثر دما را بر شدت فتوسنتز تفسیر می کنیم. 

پرسش و تحقیق ص 32

1- چون لازم است داشن آموزان دقیقاً موجوداتی را تولید کننده بدانند که از مواد کانی مواد آلی می سازند و در عین تولید کننده ابزار و مواد را توسط انسان متمایز از تولدی کنندگی زیستی بدانند. این پرسش آورده شده است. این میان فقط جلبک تولید کننده است.

2-  الف) ناتوانی در ساختن کلروفیل

ب) به علت کاهش فتوسنتز

هدف این بوده است که دانش آموزان به این مفهوم پی ببرند که ذخیره کلروفیل گیاه هر چند هفته یک بار تجدید و بازسازی می شوند.

3- این وضعیت بیشتر در برگهایی دیده می شود که به طور افقی قرار دارند و در نتیجه بیشتر از نور بالا به آنها می تابدعلاوه بر آن روزنه های سطح بالایی ممکن است در اثر رسوب مواد یا گرد وغبار بسته شوند. این وضع برای روزنه های سطح برگ کمتر اتفاق می افتد. با وجود جذب زیاد Co2 آب کمتری در اثر تعرق از دست می دهد.

4- سطح گسترده  جذب حداکثر نور وجود کوتیکول برای محافظت وجود آوندها برای انتقال آب و مواد و نیز استحکام وجود کلروفیل دار، دارا بودن روزن برای مبادله گازها.

5- جلبک ها زیرا سه چهارم سطح زمین را آب می پوشاند و درون آبهای اقیانوسها جلبک های تک سلولی یا پرسلولی کوجک یا بزرگ تا عمق حدود 100 متری معلق اند.

6- چون نور لازم برای فتوسنتز تنها تا عمق صد متری در آبها نفوذ می کند.

فتوسنتز بییشتر در سلولهای میان برگ بالایی (نرده ای) انجام می شود چون نور بیشتر به این سلول ها برخورد می کند. به علاوه این سلول ها درشت ترند و مقدار بیشی کلروفیل دارند.

8- الف) نمودار را رسم کنید.

ب) با توجه به نمودار جواب بدهید.

ج) در ساعت 4 بعد از ظهر- زیرا از صبح تا ساعت 4 بعدازظهر هم میزان تابش نور خورشید هم مقدار CO2 موجود در هوا زیاد بوده است.

د) زیرا میزان تابش نور خورشید و میزان CO2 در 24 ساعت متغیر است. 

فصل 5: تغذیه

فعالیت ص 36:

1- غذاهای جانوری

2- عدد 5/4 مشخص کننده تعداد اسیدهای آمینه اساسی است و ارتباطی به مقدار پروتئین ندارد.

3- استفاده متنوع از مواد غذایی گیاهی حاوی پروتئین و یا همراهی آن با منابع غذایی جانوری

4- گوشت گیاهی (سویا) مقدار پروتئین بیشتری نسبت به گوشت جانوری دارد اما تعداد اسید آمینه اساسی آن نسبت به گوشت جانوری کمتر است. – مقدار چربی هر دو با هم برابر است اما گوشت جانوری دارای کلسترول زیادی است که باعث افزایش چربی و فشار خون می شود. 

فعالیت ص 37

ب) خیر، نوع آب و هوا، مقدار بارندگی، نوع زمین، مکانیزه بودن کشاورزی، میزان جمعیت، فرهنگ و ... در این میان موثرند.

2- بله، بی اطلاعی و کم سوادی نیز از عوامل سوء تغذیه است. زیرا اگر شخص نداند غذا چیست و چه نقشی در بدن دارد، نکات بهداشتی مربوط به تغذیه را رعایت نخواهد کرد.

3- به نظر می رسد آگاهی دادن به مردم درباره تنظیم خانواده (یعنی پیشگیری) بهتر از درمان (افزایش پزشکان و درمان) اثر بخش باشد. 

فعالیت ص 38:

1- الف) شیر      ب) چغندر قند یا قند و شکر      ج) سبزیجات     د) تخم مرغ- شیر

2- الف) پاره شدن غشای سلول و دیواره سلولی و پوشش آمیلو پلاستها و کمک به تسهیل گوارش.

ب) انعقاد پروتیئن های محلول در سفیده آن و از بین رفتن باکتریهای احتمالی موجود در زرده  آن.

ج) نرم شدن دیواره سلولی و غشا و تسهیل هضم آن- مقداری از مواد غذایی موجود در آن از سلولها خارج شده و از بین می رود.

د) از بین رفتن میکروبها- تسهیل هضم به دلیل پاره شدن غشا- نرم شدن بافت گوشت و خروج مقدار زیادی پروتئین به صورت محلول

3- الف) برای رشد باید سلولهای بدن تقسیم شوند و برای تقسیم سلولها و تشکیل سلولهای جدید احتیاج به مقدار زیادی پروتئین است.

ب) تخم مرغ دارای اسید آمینه اساسی زیادتری نسبت به نان است زیرا تخم مرغ از غذاهای جانوری و نان از غذای های گیاهی محسوب می شودو غذایی برای رشد و ترمیم منایب تر است که اسدهای آمینه اساسی زیادی داشته باشد. 

4- با توجه به شکل 2-5 پاسخ دهید:           

الف) ماهی دودی     ب) ذرت      ج) کلم        د) کلم، ذرت، لوبیای سفید، سویا، شیر، ماهی تازه

هـ) سویا، لوبیای سفید

5- نان کاملßسلولز، کره ßعایق بودن، لوبیای سفید ßگوشت مصنوعی، شکر ßانرژی،
تخم مرغß نظرات شما عزیزان:

موضوعات مرتبط: سال اول دبیرستان، ،
برچسب‌ها: