تقسیم میوز:

تقسیم میوز جهت ایجاد گامت و دو مرحله ای میباشد ، میوز اول و میوز دوم 

مراحل تقسیم میوز به شرح زیر است :

پروفاز I : طولانی ترین مرحله میوز و در واقع محل اصلی اختلاف میان میوز و میتوز و نیز هدف وجودی میوز میباشد . تفاوت پروفاز میتوز و میوز در تشکیل تتراد و وقوع کراسینگ اور میباشد . پروفاز I شامل 5 مرحله زیر میباشد : 

الف - لپتوتن (Lepthoten) : کروماتین ها در این مرحله شروع به تراکم تدریجی مینمایند .

ب - زیگوتن : (Zygoten) کروموزومهای دو کروماتیدی همولوگ توسط مجموعه پروتئینی به نام کمپلکس سیناپتونمال (Synaptonemal complex - S.C) با یکدیگر جفت میشوند . این عمل را سیناپس شدن (Synapsys) میگویند . البته به علت عدم وضوح کروموزومها ( به علت تراکم کم) ، هنوز تتراد مشاهده نمی گردد .

ج - پاکی تن (Pachyten) : کروموزومهای جفت شده به شکل تتراد (Tetrad) - چهارتایی - ویا به بیانی دیگر، بی والانت (Bivalent ) - دوجفتی - مشاهده می گردند . عمل کراسینگ اور (Crossing over) ابزار تقسیم میوز در جهت نیل به هدف اصلی یعنی ایجاد تنوع، در این مرحله صورت می پذیرد .

د - دیپلوتن : (Diploten) در این مرحله کروموزوم های همولوگ از طریق تقاطع های میان اعضا به یکدیگر متصلند (کمپلکس سیناپتونمال شروع به تجزیه شدن نموده و نقش خود را در کنار هم نگاه داشتن اعضا یک بی والانت از دست می دهد) این تقاطع ها را کیاسما (chiasma) نامند. در واقع لازمه انجام کراسینگ اور، وجود تقاطع بین کروموزومهای همولوگ (کیاسما) میباشد، اما به علت کنار هم قرار گرفتن اعضای تتراد در اثر وجود کمپلکس سیناپتونمال در مرحله پاکی تن و در ادامه، دفع کروموزومهای همولوگ در مرحله دیپلوتن توسط یکدیگر و به خاطر انحلال تدریجی کمپلکس سیناپتونمال، کیاسما در این مرحله دیده میشود. به طور متوسط 50 کیاسما در اسپرماتوسیت های انسان وجود دارد .  

ه - دیاکینز : (Diakinesis) در این مرحله کیاسماها شروع به حرکت به سمت انتها (از طرف سانترومر به سمت تلومر) مینمایند تا دو جفت کروموزوم همولوگ از یکدیگر جدا شوند . این عمل را انتهایی شدن (Terminalization) نامند در واقع عمل انتهایی شدن در مرحله دیپلوتن آغاز گردیده اما در مرحله دیاکینز به وضوح مشاهده میگردد ، چرا که به دو انتها ( از سانترومر به سمت تلومر) نزدیک شده است .

کروموزومهای X و Y در مرد ، از دو منطقه ، PAR1 واقع بر انتهای بازوهای کوتاه کروموزومها X و Y و منطقه PAR2 در انتهای بازوی بلند ایشان بهم متصل میشوند و موجب تتراد گردیدن این دو کروموزوم میگردند . از این جهت این مناطق را ناحیه شبه اتوزومی (Pseudoatosomal region - PAR) خوانند و در نتیجه این جفت شدن، این مناطق تنها نواحی شامل رخداد کراسنگ اور ما بین X و Y میباشند . نقش PAR1 در ایجاد این جفت شدگی بسیار پررنگتر و اساسی تر از PRA2 میباشد .

متافاز :I در این مرحله ، غشاء هسته ناپدید شده و تتراد ها در محل استوای رشته های دوک استقرار دارند (کمپلکس سیناپتونمال از بین رفته و انتهایی شدن تکمیل می گردد . بنابراین تنها عامل کنار هم قرار گرفتن اعضاء یک بی والانت، رشته های دوک می باشند . بدین ترتیب، احتمال عدم جدا شدن ( Nondisjunction) به حداقل می رسد ) .

آنافاز :I در این مرحله، کروموزومهای دو کروماتیدی همولوگ از هم جدا می شوند . بنابراین تقسیم سانترومر وجود ندارد .

تلوفاز :I در این مرحله دو سلول مجزا تشکیل میگردند که از نظر تعداد کروموزومها ، به نصف تقلیل یافته اند . دو برابر شدن سانتریول ها به منظور کاربرد در تقسیم میوز II در این مرحله انجام می گردد . ( در برخی منابع ، مرحله تلوفاز I را به دو بخش تلوفاز I و اینترفاز میان دو تقسیم میوز بخش بندی نموده و مضاعف سازی سانتریول ها را به قسمت دوم منسوب می دانند ) .در واقع تقسیم میوز II همانند تقسیم میتوز میباشد ، اما با تعداد کروموزوم کمتر .

پروفاز II : به علت عدم نیاز به تبدیل کروماتین به کروموزوم مرحله ای کوتاه است و همچون میتوز و میوز I شامل مهاجرت سانتریول ها به قطبین و تشکیل رشته های دوک میباشد .

متافاز II : کروموزومهای دو کروماتیدی بر روی رشته های دوک قرار میگیرند .

آنافاز II : جدایی کروماتیدهای خواهری یا به عبارتی دیگر تقسیم سانترومرها .

تلوفاز II : تشکیل سلولهای مجزای n کروموزومی که گامت خوانده میشوند. بنابراین تقسیم میوز I را تقسیم کاهشی (Reduction division) نامند .همانطور که می دانیم، تقسیم میوز جهت ایجاد تنوع زیستی به وجود آمده است . به عنوان مثال در انسان ، حتی علیرغم در نظر نگرفتن وقوع کراسینگ اور، یک مرد (ⁿ 2 (، یعنی²³2 نوع اسپرم و یک زن ²³ 2 نوع تخمک تولید مینماید. بنابراین یک زن و یک مرد حداقل میتوانند⁴⁶ 2 نوع فرزند مختلف داشته باشند .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: